Sacrum w dziedzictwie solnym

W komorze prezentowana jest wystawa opowiadająca o wielowiekowej tradycji urządzania kaplic w podziemiach wielickiej kopalni. Badania potwierdziły istnienie około 40 takich miejsc. 
Wystawa przybliża problematykę z zakresu wiary i kultury duchowej górników solnych ze szczególnym wyeksponowaniem kaplic podziemnych i przedmiotów kultu. Obraz Ferdynanda Olesińskiego (1859-1905) wyróżniono plastyczną oprawą nawiązującą do formy ołtarza. Jego przedstawienie górniczej patronki św. Kingi z 1895 roku stanowi ilustrację legendy o odkryciu soli i pierwotnie było umieszczone w ołtarzu głównym podziemnej Kaplicy św. Kingi w Wieliczce. Zgodnie z lokalną tradycją, we wnęce obok zaaranżowano Grób Pański, z wykorzystaniem drewnianej figury Jezusa (wyrzeźbionej przez M. Lachmana w 1855 roku) oraz dwóch świeczników w formie aniołów adorujących Chrystusa.

Specyfika pracy pod ziemią, nieodłącznie związana z wieloma zagrożeniami dla życia i zdrowia górników, wpłynęła na powstanie licznych miejsc kultu. Najczęściej spotykane w kopalni były przedstawienia Ukrzyżowania, reprezentowane na wystawie przez drewniane krucyfiksy z okresu od XVII do XIX wieku. Scena Ukrzyżowania mogła oprócz figury Chrystusa Ukrzyżowanego obejmować również inne postacie, np. leżącą pod krzyżem św. Marię Magdalenę, którą przedstawia na wystawie polichromowana rzeźba drewniana.

Większość eksponatów wystawy stanowią zabytki pochodzące z wielickich kaplic podziemnych, często zgromadzone w wyniku prowadzonej przez Muzeum akcji penetracji i inwentaryzacji kopalni. Z wyrobisk przeznaczonych do likwidacji lub niedostępnych dla zwiedzających pozyskano tą drogą liczne rzeźbione elementy wystroju kaplic, drewniane relikwiarze, świeczniki, wizerunki świętych. Na uwagę zasługuje oryginalny obraz na desce - „Anioł Stróż ”z 1691 r., stanowiący najstarszy przykład malarstwa z wielickiej kopalni oraz dwa obrazy Chrystusa w typie „Ecce Homo” (XVIII- XIX w.). Wystawa uwzględnia ponadto dzieła lokalnych twórców i górników-rzeźbiarzy związanych z wystrojem kopalni w Wieliczce: Józefa Markowskiego (np. popiersia inżynierów E. Windakiewicza i E. Barącza, wykonane dla kaplicy Św. Kingi, domowy ołtarzyk i krucyfiks), Antoniego Wyrodka („Niewierny Tomasz”), Józefa Kowalczyka („Św. Kinga”).

Rozmieszczenie kaplic i innych obiektów sakralnych w kopalni wielickiej ukazuje schematyczna mapa, natomiast na reprodukcjach rysunków M.A. Seykotty z połowy XIX w. można zobaczyć dawny wygląd wielickich kaplic w kopal- ni: Św. Kunegundy na Boczańcu, Św. Krzyża tzw. Pistla, św. Krzyża w komorze Blum oraz Św. Antoniego. Wnętrza naj- popularniejszych kaplic ukazują obrazy - pw. św. Kingi pędzla Romana Bratkowskiego (olej na płótnie) i pw. Św. Antoniego, autorstwa Władysława Serafina (pastel na papierze). Warto zwrócić uwagę na ozdobiony kryształami solnymi, zrekon- struowany żyrandol z 1845 r. pochodzący z kaplicy Św. Krzyża tzw. Pistla (I poziom kopalni).
X
pliki cookies

Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Istnieje możliwość wyłączenia cookies za pomocą ustawień przeglądarki.