Projekty UE

Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i II do pełnienia funkcji muzealno-kulturalnych.
Zgodnie z uchwałą Zarządu Województwa Małopolskiego 1624/10 z dnia 30 grudnia 2010r. Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce otrzymało dofinansowanie na realizację projektu „Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i II do pełnienia funkcji muzealno-kulturalnych”. Dofinansowanie pochodzi ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, Oś priorytetowa 3 Turystyka i przemysł kulturowy, Działanie 3.2 Rozwój produktu dziedzictwa kulturowego, Schemat A Dziedzictwo kulturowe i rewaloryzacja układów przestrzennych.

W ramach projektu „Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i II do pełnienia funkcji muzealno-kulturalnych” przeprowadzone zostaną kompleksowe prace związane z zachowaniem i zabezpieczeniem zespołu wyrobisk Aleksandrowice zlokalizowanych w podziemnej ekspozycji Muzeum na poziomie III kopalni soli Wieliczka. Komory przystosowane zostaną do celów muzealno-kulturalnych, co w konsekwencji przyczyni się do uatrakcyjnienia oferty wystawienniczej Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka i pozwoli na udostępnienie tych zabytkowych wyrobisk szerokiej grupie odbiorców.

Projekt realizowany będzie w okresie od IV kw. 2009 r. do II kw. 2013 r. Prace przygotowawcze rozpoczęły się w IV kw. 2009 i obejmowały przygotowanie dokumentacji aplikacyjnej, dokumentacji projektowej i technicznej. Prace inwestycyjne trwać będą od III kw. 2011r. do II kw. 2013r.

Całkowita wartość projektu wynosi 4 127 949 zł. Wysokość dofinansowania planowanej inwestycji to kwota 2 030 139 zł – stanowi to 60% kosztów kwalifikowanych.

WSPÓŁPRACA
Dokumentacja aplikacyjna (wniosek o dofinansowanie oraz studium wykonalności) niezbędna w procesie aplikowania o środki unijne opracowana została we współpracy z konsultantami firmy PM Doradztwo Gospodarcze Sp. z o.o. w Krakowie.

WIĘCEJ O PROJEKCIE
W wyniku realizacji projektu Muzeum Żup Krakowskich pozyska dwie nowe komory, które udostępnione zostaną dla zwiedzających. Zabezpieczenia górnicze komór pozwolą z jednej strony na ochronę ich zabytkowego charakteru, z drugiej na nadanie komorom nowej funkcji – kulturalno – muzealnej. Posłużą one realizacji celów statutowych Muzeum, jakimi są m.in.:

• systematyczne uzupełnianie zbiorów przez badania i penetrację starych kopalń i terenu

• gromadzenie dóbr kultury i materiałów dokumentacyjnych wymienionych dyscyplin, głównie pochodzących z żup krakowskich – kopalń soli w Wieliczce i Bochni, także z podkarpackich terenów solonośnych oraz innych kopalń soli zarówno nieczynnych, jak i eksploatowanych.

Zabezpieczone i odpowiednio dostosowane wyrobiska Aleksandrowice pełnić będą funkcję muzealno-sakralno-turystyczną. W komorze Aleksandrowice I urządzona zostanie sala wystaw czasowych, komora Aleksandrowice II przystosowana zostanie do pełnienia funkcji kaplicy poświęconej Janowi Pawłowi II. Komory wzbogacą ofertę turystyczną Muzeum, w tym Szlak Pielgrzymkowy „Szczęść Boże”. W wyniku realizacji projektu nastąpi również poszerzenie oferty edukacyjnej poprzez wprowadzony program edukacyjny w postaci warsztatów, których celem będzie zainteresowanie szczególnie młodego pokolenia dziedzictwem kulturowym oraz uświadomienie uczestnikom wartości i znaczenia dorobku pokoleń wielickich górników. Dzięki powyższej inwestycji w nowych komorach będą mogły być organizowane uroczystości lokalne oraz ponadregionalne m.in. związane z osobą Papieża Jana Pawła II – patrona Kaplicy, która ma powstać w wyrobisku Aleksandrowice II. Konsekrowanie Kaplicy umożliwi okazjonalnie odprawianie nabożeństw.

HISTORIA WYROBISK ALEKSANDROWICE
Komory Aleksandrowice stanowią historycznie najmłodszy zespół wyrobisk drążonych i eksploatowanych wokół szybiku Aleksandrowice. Szybik zgłębiany był w kilku etapach, a początki jego funkcjonowania sięgają II połowy XVII w. Obie komory wraz z chodnikiem łączącym szybik Aleksandrowice z poprzecznią Kaniów nie są efektem jednej fazy prac górniczych. Powstawały w okresie od lat 70. XIX w do początku XX stulecia. Wyrobiska zlokalizowane są w otoczeniu szybiku Aleksandrowice, w polu górniczym szybu Daniłowicza, który zgłębiony został w latach 1635-1642. Najistotniejszą rolę dla powstania komór Aleksandrowice odegrało pogłębienie szybu Daniłowicza, który przedłużono do poziomu III-go w 1874 r. Podszybie szybu połączono z istniejącą już od lat 30. XIX w. poprzecznią Kaniów (wówczas Karol), od której w II poł. lat 70. XIX w. został wykonany chodnik łączący poprzecznię z szybikiem Aleksandrowice. Chodnik ten na przełomie XIX i XX w. określony został mianem podłużni Antonia, która przecięła dwie średnich rozmiarów bryły soli zielonej laminowanej. Ich eksploatację podjęto dopiero pod koniec XIX w. a zakończono przed 1909 rokiem.

Wyrobiska Muzeum wpisane zostały na pierwszą listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO w 1978 r. Wpisane zostały również na listę zabytków krajowych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie w 1976 r., natomiast w 1994 roku Rozporządzeniem Prezydenta RP uznane zostały za Pomnik Historii.

Ze względu na specyfikę otoczenia górniczego zabezpieczenie komór oraz ich udostępnienie jest trudnym i skomplikowanym technicznie przedsięwzięciem. Zabezpieczenie kopalni polega na likwidacji zbędnych wyrobisk i zabezpieczeniu górniczemu wyrobisk zabytkowych, technicznych i funkcyjnych jakimi są m.in. wyrobiska Aleksandrowice. Realizacja projektu „Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i II do pełnienia funkcji muzealno-kulturalnych” jest niezbędna ze względu na realne ryzyko utraty zabytkowych walorów historycznych i artystycznych wyrobisk.

HARMONOGRAM REALIZACJI
Harmonogram realizacji projektu pod nazwą: „Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i II do pełnienia funkcji muzealno-kulturalnych”

Harmonogram rzeczowo – czasowy przewiduje realizację projektu w okresie od I kw. 2010 r. do II kw. 2013 r. Prace przygotowawcze rozpoczęły się w I kwartale 2010, a prace inwestycyjne rozpoczną się w III kwartale 2011 r. i zakończone zostaną w II kwartale 2013 r.


PRZETARGI/ZAMÓWIENIA
Przetarg nieograniczony na wykonanie zadania „Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i Aleksandrowice II do pełnienia funkcji muzealno-kulturalnych” w dniu 2 czerwca 2011 roku został rozstrzygnięty. Prace górnicze i elektryczne w zespole komór Aleksandrowice wykona Specjalistyczne Przedsiębiorstwo Górnicze „Górtech” Sp. z o.o. z siedzibą: 31-261 Kraków, ul. Wybickiego 7.

INFORMACJA I PROMOCJA OBIEKTU

Stan prac w komorach Aleksandrowice

Do końca 2011 roku Muzeum wykonało następujące prace w kompleksie komór Aleksandrowice:
  • otwór wentylacyjny o długości 31,7 m z komory Aleksandrowice II do podłużni Rarańcza na poz. II n
  • przebudowę i zabezpieczenie obudową drewnianą chodnika łączącego poprzecznię Kaniów (zwiedzaną przez turystów) z komorą Aleksandrowice I zabezpieczono kasztem i obudową kotwiową północno-zachodnią część komory Aleksandrowice I.
Z początkiem lipca 2011 roku rozpoczęto prace górnicze związane z realizacją projektu „Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i II do pełnienia funkcji muzealno-kulturowych”. Prace wykonuje wyłoniona w wyniku przeprowadzenia unijnego przetargu nieograniczonego firma „Specjalistyczne przedsiębiorstwo Górnicze Górtech Spółka z.o.o.” 31-261 Kraków, ul. Wybickiego 7. Trwają prace przygotowawcze do wiercenia otworu wentylacyjnego w komorze Aleksandrowice II umożliwiającego w przyszłości odpowiednie przewietrzanie zespołu zabytkowych wyrobisk Aleksandrowice. Pozwoli to po wykonaniu stosownych prac zabezpieczających (planowane ukończenie II kwartał 2013 r.) na udostępnienie tych pięknych wyrobisk turystom.
W związku z rozpoczęciem ww prac została umieszczona tablica przy wejściu do wyrobisk Aleksandrowice, informująca o realizacji zadania i jego współfinansowaniu  przez Unię Europejską w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.

W dniu 14 czerwca 2011 roku w siedzibie Muzeum została podpisana umowa ze Specjalistycznym Przedsiębiorstwem Górniczym „Górtech” Sp. z o.o. na wykonanie zadania „Przystosowanie zabytkowych komór Aleksandrowice I i Aleksandrowice II do pełnienia funkcji muzealno-kulturalnych”. Wykonawca robót prace rozpoczął w dniu 18 lipca 2011 roku.

Materiał fotograficzny obrazuje ich postęp w wyrobiskach oraz pokazuje pracę urządzenia wiertniczego w trakcie wiercenia otworu wentylacyjnego.

18 lutego 2013 r. ukończono w komorach Aleksandrowice prace górnicze i zabezpieczające oraz elektryczne a 29 marca zakończono górnicze zabezpieczenie skrzyżowania poprzeczni Kaniów z chodnikiem prowadzącym do wyrobisk Aleksandrowice.

26 lipca 2013 r. Muzeum Żup Krakowskich udostępniło dla zwiedzających zespół komór Aleksandrowice, połączony chodnikiem z poprzecznią Kaniów.