Kopalnie soli w Polsce
Produkcja soli w Polsce prowadzona jest poprzez eksploatację soli kamiennej metodą suchą oraz w wyniku pozyskiwania solanki i warzenia soli. Podstawowym źródłem są eksploatowane złoża pokładowe i wysadowe cechsztyńskiej formacji solonośnej.
Kopalnia Soli w Kłodawie
Kopalnia Soli w Kłodawie swoją działalność wydobywczą prowadzi od ponad 60 lat. W tym czasie powstało pod ziemią około 1000 wyrobisk o łącznej objętości pustek poeksploatacyjnych wynoszącej ok. 18 mln m3. Ogrom podziemnego labiryntu przybliża prezentowany na wystawie schemat przestrzenny układu wyrobisk. Eksploatacja prowadzona jest w obrębie cechsztyńskiego wysadu solnego tradycyjną metodą górniczą (systemem komorowo-filarowym). Urabianie kopaliny odbywa się materiałami wybuchowymi, a produkty końcowe uzyskiwane są drogą przeróbki mechanicznej, tzn. poprzez kruszenie, mielenie, sortowanie bez stosowania zabiegów chemicznych. Kłodawa jest największym producentem soli w Polsce, z szeroką gamą produktów.
Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice należący do KGHM Polska Miedź S.A.
Eksploatacja obejmuje złoże tzw. najstarszej soli kamiennej Na1 (cechsztyńska formacja solonośna), wykształcone w postaci pokładu zalegającego nad serią miedzionośną, w rejonie szybu SW-1 Jan Wyżykowski. Sól wydobywana jest na poziomie 950 m, a urabianie odbywa się przy użyciu kombajnów górniczych. Urobek transportowany jest do podziemnego zakładu przeróbczego, gdzie poddany jest kruszeniu, mieleniu oraz odpyleniu i jako gotowy produkt trafia na powierzchnię. Głównym produktem jest sól drogowa oraz dodatkowo przemysłowa. Roczne wydobycie wynosi około 300 tys. ton, z możliwością do miliona ton.
Inowrocławskie Kopalnie Soli „SOLINO” S.A
Solanki pozyskuje się w należących do spółki kopalniach otworowych w Górze k/Inowrocławia i w Przyjmie k/Mogilna. Eksploatacja prowadzona jest z powierzchni i polega na wprowadzeniu w złoże kolumn rur, a następnie wtłaczaniu wody do jednej z nich, co powoduje wypływanie solanki z drugiej kolumny. Nowoczesne i w pełni zautomatyzowane kopalnie posiadają przestrzeń eksploatacyjną zlokalizowaną około 350 m pod ziemią. Na bazie „inowrocławskiej” solanki produkowana jest szeroka gama soli. Dodatkowo, prócz eksploatacji solanki i konfekcjonowania soli, spółka prowadzi Podziemny Magazyn Ropy i Paliw w Górze k/Inowrocławia.
Sól Dębieńska
Niewątpliwie ewenementem jest produkcja soli z odsalania wód dołowych pozyskiwanych z rejonów górniczych Kopalń Węgla Kamiennego „Dębieńsko” i „Budryk”, z głębokości do 1200 m. Produkcja soli warzonej odbywa się w zakładzie w Czerwionce-Leszczynach, który jest jedynym tego rodzaju obiektem w Europie. Gotowy produkt znany jest pod handlową nazwą Sól Dębieńska.
Kopalnia Soli w Wieliczce
Mimo iż nie prowadzi obecnie eksploatacji, stale produkuje sól z odsalania wód kopalnianych. Uruchomienie w 2003 roku nowego Zakładu Utylizacji Wód Zasolonych pozwoliło na kontynuację produkcji soli warzonej w miejscu powstałej w 1913 roku próżniowej warzelni. Obecnie dzięki zastosowaniu nowoczesnej instalacji wyparno-krystalizacyjnej otrzymywana jest sól warzona o wysokiej czystości wynoszącej ponad 99,8 % NaCl. Od 2012 roku produkowana jest również solanka nasycona, wykorzystywana do podsadzania wyrobisk w kopalni oraz do zasilania powstałej w 2014 roku tężni solankowej sąsiadującej z zakładem.
Ciechocinek, Dębowiec, Lubatówka k/Iwonicza-Zdroju, Łapczyca, Rabka Zdrój, Zabłocie
Na bazie wód leczniczych oraz solanek zawierających składniki korzystne dla organizmu powstają sole lecznicze i kosmetyczne wykorzystywane w zabiegach prozdrowotnych. Produkty te wytwarzane w znanych uzdrowiskach cieszą się popularnością i wykorzystywane są od lat. Spośród tych ośrodków cztery mają własną warzelnie, w których produkowane są różnego rodzaju sole.
Warto podkreślić, iż niektóre z tych miejsc jak np. Ciechocińska Warzelnia Soli, to unikatowy zabytek przemysłowy, w którym od 185 lat nieprzerwanie w sposób tradycyjny wytwarzana jest sól spożywcza, przez pracowników zwanych „warzelnikami”. W procesie produkcyjnym ważną rolę pełnią słynne ciechocińskie tężnie, które były budowane równolegle z warzelnią, w celach zagęszczania dość ubogiej w NaCl solanki.
oprac. Rafał Zadak
Kopalnia Soli w Kłodawie swoją działalność wydobywczą prowadzi od ponad 60 lat. W tym czasie powstało pod ziemią około 1000 wyrobisk o łącznej objętości pustek poeksploatacyjnych wynoszącej ok. 18 mln m3. Ogrom podziemnego labiryntu przybliża prezentowany na wystawie schemat przestrzenny układu wyrobisk. Eksploatacja prowadzona jest w obrębie cechsztyńskiego wysadu solnego tradycyjną metodą górniczą (systemem komorowo-filarowym). Urabianie kopaliny odbywa się materiałami wybuchowymi, a produkty końcowe uzyskiwane są drogą przeróbki mechanicznej, tzn. poprzez kruszenie, mielenie, sortowanie bez stosowania zabiegów chemicznych. Kłodawa jest największym producentem soli w Polsce, z szeroką gamą produktów.
Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice należący do KGHM Polska Miedź S.A.
Eksploatacja obejmuje złoże tzw. najstarszej soli kamiennej Na1 (cechsztyńska formacja solonośna), wykształcone w postaci pokładu zalegającego nad serią miedzionośną, w rejonie szybu SW-1 Jan Wyżykowski. Sól wydobywana jest na poziomie 950 m, a urabianie odbywa się przy użyciu kombajnów górniczych. Urobek transportowany jest do podziemnego zakładu przeróbczego, gdzie poddany jest kruszeniu, mieleniu oraz odpyleniu i jako gotowy produkt trafia na powierzchnię. Głównym produktem jest sól drogowa oraz dodatkowo przemysłowa. Roczne wydobycie wynosi około 300 tys. ton, z możliwością do miliona ton.
Inowrocławskie Kopalnie Soli „SOLINO” S.A
Solanki pozyskuje się w należących do spółki kopalniach otworowych w Górze k/Inowrocławia i w Przyjmie k/Mogilna. Eksploatacja prowadzona jest z powierzchni i polega na wprowadzeniu w złoże kolumn rur, a następnie wtłaczaniu wody do jednej z nich, co powoduje wypływanie solanki z drugiej kolumny. Nowoczesne i w pełni zautomatyzowane kopalnie posiadają przestrzeń eksploatacyjną zlokalizowaną około 350 m pod ziemią. Na bazie „inowrocławskiej” solanki produkowana jest szeroka gama soli. Dodatkowo, prócz eksploatacji solanki i konfekcjonowania soli, spółka prowadzi Podziemny Magazyn Ropy i Paliw w Górze k/Inowrocławia.
Sól Dębieńska
Niewątpliwie ewenementem jest produkcja soli z odsalania wód dołowych pozyskiwanych z rejonów górniczych Kopalń Węgla Kamiennego „Dębieńsko” i „Budryk”, z głębokości do 1200 m. Produkcja soli warzonej odbywa się w zakładzie w Czerwionce-Leszczynach, który jest jedynym tego rodzaju obiektem w Europie. Gotowy produkt znany jest pod handlową nazwą Sól Dębieńska.
Kopalnia Soli w Wieliczce
Mimo iż nie prowadzi obecnie eksploatacji, stale produkuje sól z odsalania wód kopalnianych. Uruchomienie w 2003 roku nowego Zakładu Utylizacji Wód Zasolonych pozwoliło na kontynuację produkcji soli warzonej w miejscu powstałej w 1913 roku próżniowej warzelni. Obecnie dzięki zastosowaniu nowoczesnej instalacji wyparno-krystalizacyjnej otrzymywana jest sól warzona o wysokiej czystości wynoszącej ponad 99,8 % NaCl. Od 2012 roku produkowana jest również solanka nasycona, wykorzystywana do podsadzania wyrobisk w kopalni oraz do zasilania powstałej w 2014 roku tężni solankowej sąsiadującej z zakładem.
Ciechocinek, Dębowiec, Lubatówka k/Iwonicza-Zdroju, Łapczyca, Rabka Zdrój, Zabłocie
Na bazie wód leczniczych oraz solanek zawierających składniki korzystne dla organizmu powstają sole lecznicze i kosmetyczne wykorzystywane w zabiegach prozdrowotnych. Produkty te wytwarzane w znanych uzdrowiskach cieszą się popularnością i wykorzystywane są od lat. Spośród tych ośrodków cztery mają własną warzelnie, w których produkowane są różnego rodzaju sole.
Warto podkreślić, iż niektóre z tych miejsc jak np. Ciechocińska Warzelnia Soli, to unikatowy zabytek przemysłowy, w którym od 185 lat nieprzerwanie w sposób tradycyjny wytwarzana jest sól spożywcza, przez pracowników zwanych „warzelnikami”. W procesie produkcyjnym ważną rolę pełnią słynne ciechocińskie tężnie, które były budowane równolegle z warzelnią, w celach zagęszczania dość ubogiej w NaCl solanki.
oprac. Rafał Zadak
