Sztuka i Etnografia

Zbiory sztuki i etnografii obejmują malarstwo, rzeźbę, grafikę, numizmaty, wyroby rzemiosła artystycznego i ludowego oraz inne obiekty związane z historią górnictwa i kulturą górniczą, a w szczególności zabytki pochodzące z dawnych kaplic podziemnych, gromadzone stopniowo dzięki prowadzonej penetracji i inwentaryzacji kopalni.

Wśród nich wyróżniają się dawne przedmioty kultu – liczne krucyfiksy, wizerunki Matki Boskiej, Chrystusa i Świętych, zwłaszcza patronek górników, Św. Kingi i Św. Barbary. Stanowią je rzeźby wykonane zarówno z drewna, jak i soli, obrazy np. Anioł Stróż, 1691 r., drewniane relikwiarze i liczne elementy wystroju kaplic.

W zbiorach sztuki znajdują się ponadto dzieła polskich malarzy, m.in. J. Matejki, J. Mehoffera, J. Malczewskiego, F. Cynka, F. Olesińskiego oraz A. Długosza, autora licznych przedstawień prac górników i wydarzeń z dziejów Żup Krakowskich. Bogata jest kolekcja rysunków i grafik, obejmująca m.in. widoki kopalni, powstające od XVIII w. oraz prace twórców związanych z Wieliczką (W. Skoczylas, J. i T. Markowscy). Wysoki poziom sztuki złotniczej reprezentują dzieła rzemiosła artystycznego, a wśród nich na pierwszym planie symbol bogactwa staropolskich żup – róg górników wielickich. Wymienić należy ponadto duże zespoły górniczych mundurów i paradnej broni (XVII-XX w.), zawierające ozdobne, inkrustowane kością i drewnem topory, tzw. barty oraz szpady i laski górnicze.