dziś otwarte: 9.00-16.00
dziś otwarte : 9.00-16.00
O nas
Wystawy stałe
Dawne urządzenia i sprzęt górniczy
Ekspozycja prezentuje używane przez wieki narzędzia górnicze: kilofy, młoty oraz kliny żelazne, przy pomocy których górnicy odrywali prostopadłościenne bloki solne od ścian. Dzielili je na mniejsze bryły tzw. bałwany solne, których waga dochodziła nawet do 2000 kg. Do 1876 r. były one głównym produktem żup krakowskich. Obok nich pozyskiwano mniejsze formy takie jak: partyki, fortale, kruchy foremne.
Pokaż więcej
Warzelnictwo solne i odwadnianie
Najstarsze ślady pozyskiwania soli na tym terenie pochodzą z okresu neolitu (3500 lat p.n.e). Stanowią je urządzenia solankowe ludności kultury lendzielskiej składające się z rowków, zbiorników, palenisk odkryte w Baryczu koło Wieliczki. Dzięki temu ważnemu odkryciu Wieliczka zaliczona została do najstarszych w Europie udokumentowanych miejsc produkujących sól.
Pokaż więcej
Urządzenia i sprzęt do transportu pionowego
W wyrobisku dominuje kierat konny tzw. saski z XVIII wieku z unikatowej kolekcji maszyn wyciągowych w zbiorach Muzeum.
Pokaż więcej
Żupy Krakowskie – przedsiębiorstwo królewskie
Wystawa ukazuje dzieje przedsiębiorstwa na przestrzeni wieków poprzez różne grupy osób z nim związanych: królów – właścicieli przedsiębiorstwa, żupników – zarządców żupy, bachmistrzów – sprawujących nadzór techniczny, geometrów, kopaczy oraz osób zajmujących się transportem soli.
Pokaż więcej
Geologia złóż solnych Polski
Szczególną uwagę zwracają słynne przejrzyste kryształy z Grot Kryształowych będące świadectwem niezwykle kreatywnych możliwości przyrody. Efektownie prezentują się tzw. choinki solne budowane przez rozrastające się w delikatną sieć płytki, kostki i słupki.
Pokaż więcej
Sacrum w dziedzictwie solnym
W komorze prezentowana jest wystawa opowiadająca o wielowiekowej tradycji urządzania kaplic w podziemiach wielickiej kopalni. Badania potwierdziły istnienie około 40 takich miejsc, nie wszystkie zachowały się do naszych czasów.
Pokaż więcej
Poprzecznia Szerzyzna
Na wystawie Sprzęt do transportu poziomego i pochylnianego zaprezentowano sposoby dostarczania urobku od przodka do podszybia. Drobny urobek przenoszono w drewnianych nieckach (korytach) i płochach. Bałwany solne i beczki z solą drobną toczono przy użyciu drągów walackich lub ciągnięto na sanicach. Od 1785 r. wprowadzono skrzynie i wózki węgierskie. W 1861 r. uruchomiono kolej podziemną, której siłę pociągową stanowiły konie. Rysunki autorstwa Alfonsa Długosza przedstawiają dawne kategorie górników o nazwach dziś archaicznych: nosicze, walacze, wozacze, szlafarze i trybarze.
Pokaż więcej
Dzieje miasta górniczego Wieliczki
Na wystawie przedstawione są dzieje Wieliczki od czasów schyłkowego paleolitu do czasów dzisiejszych. Centralne miejsce zajmuje ogromna makieta miasta Wieliczka w skali 1:100, wykonana z niezwykłą precyzją na podstawie map Marcina Germana z lat 1631-38.
Pokaż więcej
Rezerwat górniczy Maria Teresa
To jedna z największa i jedna z najpiękniejszych komór w wielickiej Kopalni Soli. Stanowi rezerwat górniczy ukazujący sposoby urabiania złoża w kopalni wielickiej.
Pokaż więcej
Turystyka w kopalni wielickiej
Z lewej strony komory wyraziście wyodrębnia się ekspozycja poświęcona wybitnym osobistościom zwiedzającym wielickie podziemia już od XV w. Rozpoznawalne wizerunki ks. Stanisława Staszica, Johanna Wolfganga von Goethe, Fryderyka Chopina i ks. kardynała Karola Wojtyły – późniejszego papieża Jana Pawła II – wprowadzają do galerii osób, których wizyty w kopalni zostały potwierdzone w dokumentach, a od 1774 r. we wprowadzonych przez Austriaków księgach zwiedzających.
W centrum ekspozycji znajduje się rzeźba przedstawiająca Fryderyka Chopina (aut. B. Chromy), który zwiedził ówczesną trasę turystyczną 24 lipca 1829 r. Wzdłuż ścian, w ciągu chronologicznym ukazani są wizytujący kopalnię władcy Polski oraz królowie i cesarze państw ościennych.
Mechanizacja robót górniczych
Pierwsze próby użycia prochu do kruszenia bardzo twardych skał podjęto w 1743 roku, a jego regularne stosowanie podczas drążenia chodników wprowadzono w 1776 r. W latach siedemdziesiątych XIX w. także do urabiania soli zastosowano technikę strzelania. Pierwotnie kruszenie materiałem wybuchowym poprzedzało wykonanie kilofem, na obrysie przodka, szczelin (wrębów), a otwory strzałowe wykuwano dłutem i młotem.
Pokaż więcej
Kierat do transportu pionowego
Eksponowany w komorze kierat, tzw. polski, z poziomym wałem linowym, jest najstarszym i zarazem największym z posiadanych przez muzeum konnych maszyn transportowych. Urządzenia takie montowano nad szybami kopalń w Wieliczce i w Bochni już od połowy XV w. W siedemnastym stuleciu zaczęto instalować je także pod ziemią. Pracowały w żupach krakowskich do II połowy XIX w., stopniowo zastępowane przez wydajniejsze kieraty saskie i węgierskie.
Pokaż więcej
Rezerwat górniczy Saurau
Jedno z najpiękniejszych i najciekawszych z komór, które zwiedzają turyści już od już w 1877 roku. Komora zawdzięcza swą wyjątkową urodę wielkiej bryle soli zielonej, w której powstała, intrygującej przestrzeni ze śladami prac górniczych tworzącymi ciekawą fakturę ścian i usytuowaniu, dzięki któremu w efektowny sposób za pomocą krętych schodów łączy poziom II z III. Szczególną jej atrakcją jest nieregularna bryła z licznymi dobrze zachowanymi śladami ręcznej roboty górniczej. Komora, jak na prawdziwą piękność przystało, odsłania swe wdzięki stopniowo. Nazwa komory pochodzi od ówczesnego premiera i ministra spraw wewnętrznych Austrii – Franciszka von Saurau.
Pokaż więcej
Maszyny do transportu pionowego i pochylnianego
Ekspozycja prezentuje okazały kierat konny zwany węgierskim będący ulepszoną wersją kieratu saskiego. Maszyna mogła podnieść ładunek o masie ponad 2 ton z głębokości przekraczającej 300 m. Od 1861 r. kieraty konne zastępowane były przez urządzenia parowe a od 1913 r. – elektryczne. Ekspozycję uzupełniają: nadszybikowe koło hamulcowe, wał pochylniany z wózkiem oraz bęben hamulczy służący do opuszczania niewielkich ładunków. W głębi komory znajduje się model budynku szybu Wodna Góra, którym wywożono z kopalni na powierzchnię wodę.
Pokaż więcej
Tradycje górnicze
W komorze można oglądać górnicze umundurowanie i broń paradną: szpady, szable i laski górnicze. Zaprezentowano tu także dawne elementy strojów i akcesoriów górniczych, np. kapelusze urzędników górniczych.
Pokaż więcej
Kaplica św. Jana Pawła II
W komorze znajduje się nowoczesna multimedialna kaplica pod wezwaniem św. Jana Pawła II. Zasadniczy wystrój świątyni stanowią trzy rzeźby – bryły solne sprawiające wrażenie unoszenia się nad ziemią. Pierwsza z nich tworzy mensę ołtarzową; druga jest elementem kompozycji; trzecia ustawiona pionowo w kształcie bloku solnego składa się z czterech ruchomych części, które po rozsunięciu tworzą świetlny krzyż.
Pokaż więcej
Komora im. Alfonsa Długosza
Sala koncertowo-widowiskowa, wyeksploatowana na przełomie wieków XIX i XX wieku w największej bryle soli zielonej rozpoznanej w wielickim złożu.
Pokaż więcej