Róg Kopaczy - arcydzieło epoki renesansu
Róg to unikatowe dzieło sztuki z epoki renesansu, symbolizujące bogactwo Żup Krakowskich. To jedyny tego rodzaju zabytek zachowany w Polsce – oryginalny róg tura, oprawiony w srebro, opracowane z dużą precyzją. Waży niemal trzy kilogramy. Został wykonany w roku 1534 w Krakowie, na zmówienie Seweryna Bonera, pełniącego wówczas urząd żupnika i jednocześnie wielkorządcy zamku krakowskiego. Podarowany górnikom wielickim.
Przedstawiona w podstawie klęcząca postać to górnik, wyobrażony na wzór antycznego Herkulesa. Odziany jest w pancerz, stylizowany na antyczny. Na swoich barkach dźwiga potężny róg. W ten sposób zaznaczono trud górników wielickich, przez stulecia wydobywających cenny kruszec, którym była sól.
Właściwy róg, ujęty w srebrne, dekoracyjne opaski, na których widnieją godło bractwa kopaczy wielickich oraz herby panujących w Polsce monarchów. Herb króla Zygmunta Starego to polski orzeł, przepasany literą „S”, a jego żony, królowej Bony – wąż rodu Sforców. Zobaczyć tam można także wygrawerowane herby fundatorów, czyli Seweryna Bonera – herb Bonarowa – oraz jego żony Jadwigi z Kościeleckich – herb Ogończyk. Na podstawie rogu widoczne są skały, rośliny a nawet pełzający wąż i jaszczurka. Róg to nie tylko znakomity przykład rzemiosła artystycznego to także cenna pamiątka historyczna. Zaliczał się do przedmiotów bractwa kopaczy zrzeszającego już od średniowiecza podstawową grupę pracowników kopalni.
Na co dzień był przechowywany w skrzyni brackiej lub w skarbcu wielickiego kościoła. Wyjmowano go na największe uroczystości i wówczas był noszony przez starszego bractwa, zawieszony na łańcuchu. Do dnia dzisiejszego można podobną tradycję obserwować w Krakowie z Kurem Bractwa Kurkowego.
Nie znamy bezspornie autora Rogu. Przypuszcza się, iż mógł nim być Andrzej Dürer, młodszy brat Albrechta Dürera, słynnego niemieckiego malarza i grafika doby renesansu. Wiadomo, że inny ich brat – Hans Dürer z Norymbergi – dekorował komnaty Zamku Królewskiego w Krakowie podczas renesansowej przebudowy, którą nadzorował Seweryn Boner. Stąd przypuszczenie, że srebrna oprawa rogu górników jest dziełem złotnika Andrzeja Dürera, który również mógł wtedy przybyć do Krakowa i wykonać zamówiony przez Bonera róg bracki.
Właściwy róg, ujęty w srebrne, dekoracyjne opaski, na których widnieją godło bractwa kopaczy wielickich oraz herby panujących w Polsce monarchów. Herb króla Zygmunta Starego to polski orzeł, przepasany literą „S”, a jego żony, królowej Bony – wąż rodu Sforców. Zobaczyć tam można także wygrawerowane herby fundatorów, czyli Seweryna Bonera – herb Bonarowa – oraz jego żony Jadwigi z Kościeleckich – herb Ogończyk. Na podstawie rogu widoczne są skały, rośliny a nawet pełzający wąż i jaszczurka. Róg to nie tylko znakomity przykład rzemiosła artystycznego to także cenna pamiątka historyczna. Zaliczał się do przedmiotów bractwa kopaczy zrzeszającego już od średniowiecza podstawową grupę pracowników kopalni.
Na co dzień był przechowywany w skrzyni brackiej lub w skarbcu wielickiego kościoła. Wyjmowano go na największe uroczystości i wówczas był noszony przez starszego bractwa, zawieszony na łańcuchu. Do dnia dzisiejszego można podobną tradycję obserwować w Krakowie z Kurem Bractwa Kurkowego.
Nie znamy bezspornie autora Rogu. Przypuszcza się, iż mógł nim być Andrzej Dürer, młodszy brat Albrechta Dürera, słynnego niemieckiego malarza i grafika doby renesansu. Wiadomo, że inny ich brat – Hans Dürer z Norymbergi – dekorował komnaty Zamku Królewskiego w Krakowie podczas renesansowej przebudowy, którą nadzorował Seweryn Boner. Stąd przypuszczenie, że srebrna oprawa rogu górników jest dziełem złotnika Andrzeja Dürera, który również mógł wtedy przybyć do Krakowa i wykonać zamówiony przez Bonera róg bracki.
Historia kradzieży rogu
