Róg Kopaczy - arcydzieło epoki renesansu

róg kopaczy
To unikatowe dzieło sztuki z epoki renesansu, które symbolizuje dawne bogactwo Żup Krakowskich. Ofiarował go górnikom w 1534 r. Seweryn Boner, pełniący wówczas urząd żupnika, czyli zwierzchnika przedsiębiorstwa solnego i jednocześnie wielkorządcy zamku krakowskiego. Róg zwykle znajduje się na wystawie stałej  Żupy Krakowskie – przedsiębiorstwo królewskie w Muzeum w Kopalni Soli.
Róg własnością Bractwa Kopaczy
Róg należał do Bractwa Kopaczy, zrzeszającego podstawową grupę pracowników kopalni już od średniowiecza.Używany był podczas największych uroczystości i procesji, starszy bractwa niósł róg zawieszony na łańcuchu na szyi. Nadal można podobną tradycję obserwować w Krakowie z Kurem Bractwa Kurkowego, który od wielickiego rogu jest młodszy aż o 30 lat. Poza uroczystościami róg  był przechowywany w skrzyni brackiej lub w skarbcu wielickiego kościoła św. Klemensa.
 
Wątek kryminalny z rodem Rothschildów w tle
Ten cenny przedmiot ma w swoją historię wpisany też wątek kryminalny. W 1874 r. ukradł go z Zamku Żupnego w Wieliczce Karol Leo, syn zarządcy saliny Juliusza Leo i sprzedał go w Wiedniu. Tam nabył go Salomon Rothschild znany bankier i finansista, a po jego śmierci właścicielem stał się jego syn Nathaniel Rothschild. Choć udało się znaleźć nabywcę rogu ten zgodził się go zwrócić dopiero po swojej śmierci i po zwróceniu kosztów zakupu. Stało się to możliwe dopiero w 1906 r., ponad 30 lat po kradzieży.
 
Eksponat na zagranicznych wystawach
Róg, jako wyjątkowy przykład sztuki renesansowej dużo podróżował i był prezentowany na różnych wystawach za granicą już od XIX w. Od 1966 r. był prezentowany w  USA (Chicago, Filadelfia), Kanadzie (Ottawa), Belgii (Gandawa), Francji (Paryż), Wielkiej Brytanii (Londyn), Włoszech, Szwajcarii (Zurych), Chinach (Pekin) i Korei Południowej (Seul).

Róg Bractwa Kopaczy Wielickich

Czas powstania: 1534 r., miejsce powstania: Polska, Kraków, autor: Andreas Dürer?, materiał: róg, srebro

Dzieło wykonane jest z rogu tura ujętego w trzy, ażurowo zdobione, srebrne opaski, spoczywa on na barkach klęczącej postaci przypominającej mitycznego Herkulesa a całość umieszczona jest na podstawce. Herkules interpretowany jest jako wyobrażenie wykonującego ciężką pracę górnika, który przez stulecia wydobywał cenną sól. Sam róg mierzy 60 cm długości. Na srebrnych opaskach zaznaczono:  godło bractwa górniczego (narzędzia górnicze i róg), datę, herb króla Zygmunta Starego (polski orzeł z literą „S”), jego żony królowej Bony (wąż Sforzów) oraz Seweryna Bonera (Bonarowa) i  jego żony Jadwigi z Kościeleckich (Ogończyk). Na podstawie rogu można dostrzec precyzyjnie przedstawione szczegóły: skały, rośliny, a nawet pełzające węże i jaszczurkę. Wymiary: wysokość: 36 cm, szerokość: 47 cm, waga: 2,484 kg