Kryształ z Grot Kryształowych

kryształ soli z grot kryształowych
Agregat dobrze wykształconych kryształów halitu wyciętych wraz z podłożem, na którym narosły. Okaz pochodzi z Dolnej Groty Kryształowej z kopalni soli w Wieliczce. Kryształy halitu są bezbarwne, przeźroczyste, wykształcone w postaci sześcianów i prostopadłościanów. Pojedyncze osobniki zrośnięte są ze sobą krawędziami i wnikają w siebie. Długość ich krawędzi dochodzi do 6 cm. Kryształy narosły na soli zielonej bryłowej, gruboziarnistej.
 
Jak powstały kryształy?
Intensyfikacja prac górniczych prowadzonych w kopalni wielickiej w XIX wieku w rejonie wschodnim doprowadziła do odkrycia pustek wypełnionych czystymi kryształami soli.Pustki te, które nazwano Grotami Kryształowymi, powstały w okresie zlodowaceń plejstoceńskich. Zlodowacenie spowodowało obniżenie temperatury górotworu i uwięzionej w pustce solanki. Wraz ze zmianą temperatury nastąpiła zmiana gęstości solanki, co spowodowało uruchomienie procesu krystalizacji halitu. Dogodne warunki oraz długi czas krystalizacji zaowocowały powstaniem znacznej wielkości kryształów, o krawędziach osiągających rozmiary nawet do kilkudziesięciu centymetrów. Kryształy z Grot są wzorcowymi minerałami halitu, mają idealny pokrój krystalograficzny (halit kryształowy tworzy kryształy w układzie regularnym w postaci sześcianu) i czystość (przeźroczystość).
 
Groty Kryształowe - rezerwat przyrody
Groty Kryształowe, z których pochodzi okaz, są ścisłym rezerwatem przyrody nieożywionej od 2000 r. Zlokalizowane są w obrębie tzw. Kopuły Grot Kryształowych. W żadnym innym mioceńskim złożu soli kamiennej nie natrafiono na podobne skupiska kryształów halitu. W obrębie rezerwatu występuje Grota Kryształowa Dolna (706 m3) oraz Grota Kryształowa Górna (1000,17 m3).
 
Kryształy prezentem od austriackiego Ministra Skarbu
Kryształy halitu z Grot Kryształowych są spotykane w rożnych muzeach przyrodniczych w Europie. Od czasu ich odkrycia w 2. poł. XIX wieku, w czasach zarządu austriackiego były przekazywane jako dary austriackiego Ministra Skarbu do narodowych muzeów przyrodniczych. Największy eksponowany agregat kryształów halitu znajduje się w Naturhistorisches Museum w Wiedniu (Burgring) i ma rozmiary: 160 x 90 x 80 cm.


czas powstania: miocen i czwartorzęd
miejsce powstania: Wieliczka, Polska
wymiary: długość: 28 cm, szerokość: 16 cm, wysokość: 19 cm