Najstarszy przyrząd mierniczy - kompas z 1676 roku
To najstarszy przyrząd mierniczy w Muzeum i choć pochodzi z Anglii, to w Wieliczce przy pomiarach geodezyjnych, posługiwano się podobnymi. Podobny kompas jest widoczny na miedziorycie J. E. Nilsona Miasto Wieliczka z 1668 roku wśród zespołu narzędzi mierniczych. Z kolei na planie J. G. Borlacha przedstawiającym rzut i przekrój wyrobisk kopalni bocheńskiej z 1719 roku, jeden z mierniczych dokonuje pomiarów pod ziemią ma podobny kompas przyczepiony do pasa.
Poszukiwania soli na los szczęścia. Do końca XVI wieku poszukiwanie soli prowadzili górnicy zwani piecowymi na tzw. los szczęścia. W tym czasie prace pomiarowe w kopalni wykonywano dorywczo, a ich celem była przede wszystkim lokalizacja i pomiary komór.
Pierwsze stanowisko geometry w kopalni w Wieliczce. Dopiero w 1590 r. król Zygmunt III powołał w wielickiej kopalni stanowisko geometry. W latach 1616–1620 pomiarem kopalni trudnił się słynny krakowski matematyk, profesor Akademii Krakowskiej Jan Brożek. W latach 1631–1638 Marcin German sporządził mapy powierzchni miasta Wieliczki oraz trzech poziomów kopalni wykorzystując pomiary Brożka. Ówcześni geometrzy prawdopodobnie posługiwali się przyrządami, takimi jak: kompas przeziernikowy, kompas wiszący (zawieszony na sznurze), pochyłomierz zawieszany na sznurze oraz sznur mierniczy do pomiaru odległości.
Opis przyrządu: Kompas wbudowany w prostopadłościenną kostkę drewna, z drewnianą, obrotową pokrywą. Wszystkie krawędzie i narożniki obudowy są lekko zaokrąglone. Na górnej powierzchni obudowy znajdują się litery i cyfry tworzące datę: 14 maja 1673. Okrągła tarcza kompasu ma naniesioną skalę rumbową z liniami i opisem cyfrowym podziału okręgu na 32 części oraz różę wiatrów z szesnastoma kierunkami. Podziałka umożliwia odczyt z dokładnością do 1/4 rumba. Cienka igła magnetyczna z jednej strony zakończona jest kotwicą, a z drugiej – krzyżem. Kompas przykryty jest okrągłym szkiełkiem. Wymiary - długość: 18 cm, szerokość: 10 cm, wysokość: 2,6 cm. Czas powstania: 1676 r., Anglia, materiał: metal, szkło, drewno.
Pierwsze stanowisko geometry w kopalni w Wieliczce. Dopiero w 1590 r. król Zygmunt III powołał w wielickiej kopalni stanowisko geometry. W latach 1616–1620 pomiarem kopalni trudnił się słynny krakowski matematyk, profesor Akademii Krakowskiej Jan Brożek. W latach 1631–1638 Marcin German sporządził mapy powierzchni miasta Wieliczki oraz trzech poziomów kopalni wykorzystując pomiary Brożka. Ówcześni geometrzy prawdopodobnie posługiwali się przyrządami, takimi jak: kompas przeziernikowy, kompas wiszący (zawieszony na sznurze), pochyłomierz zawieszany na sznurze oraz sznur mierniczy do pomiaru odległości.
Opis przyrządu: Kompas wbudowany w prostopadłościenną kostkę drewna, z drewnianą, obrotową pokrywą. Wszystkie krawędzie i narożniki obudowy są lekko zaokrąglone. Na górnej powierzchni obudowy znajdują się litery i cyfry tworzące datę: 14 maja 1673. Okrągła tarcza kompasu ma naniesioną skalę rumbową z liniami i opisem cyfrowym podziału okręgu na 32 części oraz różę wiatrów z szesnastoma kierunkami. Podziałka umożliwia odczyt z dokładnością do 1/4 rumba. Cienka igła magnetyczna z jednej strony zakończona jest kotwicą, a z drugiej – krzyżem. Kompas przykryty jest okrągłym szkiełkiem. Wymiary - długość: 18 cm, szerokość: 10 cm, wysokość: 2,6 cm. Czas powstania: 1676 r., Anglia, materiał: metal, szkło, drewno.
Kompas
