Komora Łętów – Sala Balowa
Sala wydrążona została w bryle soli zielonej w latach 1750–1760. Wyrobisko otrzymało imię radcy królewskiego, inspektora górniczego i żupnika Stanisława Łętowskiego. Po zakończeniu eksploatacji komora zabezpieczona została murem z kostki solnej.
Swoją dekorację zawdzięczała w dużym stopniu wizytom znamienitych gości. W czasie okupacji Wieliczki przez wojska rosyjskie, w 1809 r. kopalnię zwiedzał generał Aleksander Suworow. Z tej okazji wnętrze komory przekształcone zostało w salę balową, której spąg obudowany został drewnem. Prawdopodobnie już wówczas powyżej wejścia zainstalowano galerię przeznaczoną dla orkiestry górniczej.
W 1814 r., w związku z wizytą cara Aleksandra I, wyrobisko wypełniły bogate, drewniane dekoracje, tron oraz sześć żyrandoli z soli kryształowej. Odtąd komora służyła jako sala przyjęć najwyższych osobistości zwiedzających kopalnię. Ruchome wyposażenie, takie jak meble, przechowywane było na co dzień w Zamku Żupnym i mogło być używane jedynie w czasie wizyt oficjalnych gości. W centralnym portalu, umieszczonym w niszy o głębokości 2 ½ sążni, urządzano ruchome przeźrocze, umożliwiające zmianę dekoracji. Okazjonalnie ustawiano w nim specjalnie przygotowywane i dedykowane wybranym gościom transparenty i herby. W efekcie główne dekoracje były zmieniane kilkakrotnie, między innymi w 1839 r. w czasie wizyty arcyksięcia Franciszka Karola oraz w 1851 r. w czasie wizyty cesarza Franciszka Józefa. W 1851 r. portal wypełnił herb cesarski, a powyżej umieszczono zawołanie panującego cesarza VIRIBUS UNITES (z łac.: wspólnymi siłami).
Dodajmy, że w 1857 r. portal, dekoracje i elementy drewniane poddano gruntownej przebudowie. W czasie prac zabezpieczających ściany i strop komory dotychczasowy wystrój uległ uszkodzeniu. Decyzją administracji salinarnej wielicki malarz Ferdynand Olesiński (starszy) wykonał nowe dekoracje i transparenty. Centralną ścianę komory całkowicie wypełniła mocno rozbudowana, drewniana konstrukcja przypominająca ołtarz główny z portalem i nowymi motywami zdobniczymi. W portalu umieszczono półkoliście zamknięty obraz z symbolicznym przedstawieniem u dołu – personifikacją Austrii w postaci kobiety trzymającej miecz i tarczę z dwugłowym orłem. Powyżej rozmieszczono cztery scenki rodzajowe będące ilustracją do wplecionego pomiędzy nie hasła: NAUKA I PRACA KRAJE ZBOGACA.
Między kolumnami po bokach utworzono kompozycje złożone z narzędzi górniczych. W środkowej części gzymsu zachowano napis: VIRIBUS UNITES, a w zwieńczeniu umieszczono dwugłowego orła. Dodatkowo ściany komory wypełniono drewnianym deskowaniem oraz ozdobną galerią, ulokowaną w górnej partii komory. Całość dekoracji dopełniały solne rzeźby Plutona i Neptuna.
Pod koniec omawianego okresu, tj. około 1906 r., centralny transparent zastąpiono, nieistniejącym dziś, obrazem pędzla W. Tetmajera Wjazd św. Kingi do Polski.
Od 1809 r., przez cały okres administracji austriackiej, wyprawiane były tu bale i pokazy tańców narodowych. W czasie ich organizacji wyrobisko rzęsiście oświetlało sześć żyrandoli ozdobionych kryształkami soli, grała orkiestra górnicza, a mieszkańcy Wieliczki w strojach krakowskich wykonywali tańce narodowe – krakowiaka i mazura.
Komora zasypana została w latach 60. XX w.
Środkowoeuropejska kultura stołu i królewskie srebra stołowe (XVI–XVIII wiek) z kolekcji Helga Matzke
W 1814 r., w związku z wizytą cara Aleksandra I, wyrobisko wypełniły bogate, drewniane dekoracje, tron oraz sześć żyrandoli z soli kryształowej. Odtąd komora służyła jako sala przyjęć najwyższych osobistości zwiedzających kopalnię. Ruchome wyposażenie, takie jak meble, przechowywane było na co dzień w Zamku Żupnym i mogło być używane jedynie w czasie wizyt oficjalnych gości. W centralnym portalu, umieszczonym w niszy o głębokości 2 ½ sążni, urządzano ruchome przeźrocze, umożliwiające zmianę dekoracji. Okazjonalnie ustawiano w nim specjalnie przygotowywane i dedykowane wybranym gościom transparenty i herby. W efekcie główne dekoracje były zmieniane kilkakrotnie, między innymi w 1839 r. w czasie wizyty arcyksięcia Franciszka Karola oraz w 1851 r. w czasie wizyty cesarza Franciszka Józefa. W 1851 r. portal wypełnił herb cesarski, a powyżej umieszczono zawołanie panującego cesarza VIRIBUS UNITES (z łac.: wspólnymi siłami).
Dodajmy, że w 1857 r. portal, dekoracje i elementy drewniane poddano gruntownej przebudowie. W czasie prac zabezpieczających ściany i strop komory dotychczasowy wystrój uległ uszkodzeniu. Decyzją administracji salinarnej wielicki malarz Ferdynand Olesiński (starszy) wykonał nowe dekoracje i transparenty. Centralną ścianę komory całkowicie wypełniła mocno rozbudowana, drewniana konstrukcja przypominająca ołtarz główny z portalem i nowymi motywami zdobniczymi. W portalu umieszczono półkoliście zamknięty obraz z symbolicznym przedstawieniem u dołu – personifikacją Austrii w postaci kobiety trzymającej miecz i tarczę z dwugłowym orłem. Powyżej rozmieszczono cztery scenki rodzajowe będące ilustracją do wplecionego pomiędzy nie hasła: NAUKA I PRACA KRAJE ZBOGACA.
Między kolumnami po bokach utworzono kompozycje złożone z narzędzi górniczych. W środkowej części gzymsu zachowano napis: VIRIBUS UNITES, a w zwieńczeniu umieszczono dwugłowego orła. Dodatkowo ściany komory wypełniono drewnianym deskowaniem oraz ozdobną galerią, ulokowaną w górnej partii komory. Całość dekoracji dopełniały solne rzeźby Plutona i Neptuna.
Pod koniec omawianego okresu, tj. około 1906 r., centralny transparent zastąpiono, nieistniejącym dziś, obrazem pędzla W. Tetmajera Wjazd św. Kingi do Polski.
Od 1809 r., przez cały okres administracji austriackiej, wyprawiane były tu bale i pokazy tańców narodowych. W czasie ich organizacji wyrobisko rzęsiście oświetlało sześć żyrandoli ozdobionych kryształkami soli, grała orkiestra górnicza, a mieszkańcy Wieliczki w strojach krakowskich wykonywali tańce narodowe – krakowiaka i mazura.
Komora zasypana została w latach 60. XX w.
Środkowoeuropejska kultura stołu i królewskie srebra stołowe (XVI–XVIII wiek) z kolekcji Helga Matzke
