II Międzynarodowa Konferencja Muzeów Górniczych i Skansenów Podziemnych

Konferencja będzie kontynuacją czterodniowej konferencji ICMUM2018, która została zorganizowana wraz z Kopalnią Soli Bochnia w listopadzie 2018 roku. W poprzedniej konferencji wzięło udział ponad 100 uczestników z 18 państw (Austrii, Belgii, Chorwacji, Francji, Niemiec, Norwegii, Polski, Portugalii, Rosji, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Szwecji, Węgier, Włoch, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych). Reprezentowali oni muzea podziemne w kopalniach różnorodnych surowców: soli, węgla, srebra i złota, miedzi, żelaza, rtęci, cynku i ołowiu oraz łupka. Zgodnie z hasłem wydarzenia „Spotkajmy się i wymieńmy doświadczeniami!”, konferencja posłużyła uczestnikom do wzajemnego poznania się, podzielenia wiedzą praktyczną, była też okazją do pochwalenia się swoimi sukcesami na forum fachowców. Na konferencji obecne były międzynarodowe organizacje takie jak: UNESCO, TICCIH, ICOM, ICOMOS. Ich przedstawiciele zasiedli w Komitecie Honorowym i Naukowym konferencji. Gośćmi wydarzenia była m.in. Suay Aksoy – Prezydent ICOM czy Peter Debrine – zarządzający kluczowymi projektami w UNESCO. Miało to związek z rocznicami celebrowanymi podczas konferencji m.in. 40-lecia wpisania Kopalni Soli Wieliczka na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Uczestnicy konferencji byli pod ogromnym wrażeniem kopalń soli, w których odbywały się obrady i wizytacje. Podkreślali oni wysoki poziom merytoryczny i organizacyjny wydarzenia, a także sugerowali konieczność zorganizowania kolejnego spotkania. Wydarzenie z pewnością przyczyniło się do integracji międzynarodowego środowiska muzeów górniczych.

Mottem planowanej konferencji ICMUM 2023 (skrót od International Conference of Mining and Underground Museums) jest „Mining Heritage = Human Heritage”. W trakcie obrad opowiemy jak bardzo górnictwo przyczyniło się do rozwoju ludzkiej cywilizacji, jak ważne jest zachowanie tego dziedzictwa na całym świecie. Zastanowimy się, jak możemy przyczynić się do właściwego i pozytywnego postrzegania tego dziedzictwa przez zwiedzających obiekty górnicze i ogół społeczeństwa. Podkreślimy przy okazji prekursorską rolę Polski w ochronie podziemnego górnictwa (pierwsze rozporządzenie Prezydenta RP o uznaniu historycznych kopalń za zabytki zostało wszak wydane już w 1928 roku) Przedstawimy dotychczasowe dokonania: cztery kopalnie wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, najliczniej odwiedzana kopalnia na świecie z prawie 2 milionami turystów rocznie, kilkadziesiąt kopalń turystycznych i muzeów górniczych udostępnionych w Polsce zwiedzającym.


Podczas obrad konferencji planujemy kilka sesji tematycznych, omawiających takie zagadnienia jak:

1. Ważność górnictwa dla rozwoju ludzkiej cywilizacji, potrzeba ochrony oraz udostępnienia turystycznego tego urozmaiconego dziedzictwa na całym świecie (przegląd obecnej sytuacji w Polsce, w Europie i na innych kontynentach).

2. Stowarzyszenia historii dziedzictwa górniczego na świecie oraz ich współpraca z muzeami górniczymi i kopalniami turystycznymi - razem czy osobno? (referaty przygotowane m. in. przez Stowarzyszenie Historii Górnictwa w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, Australijsko – azjatyckie Stowarzyszenie Historii Górnictwa, Narodowe Stowarzyszenie Organizacji Historii Górnictwa z Wielkiej Brytanii i Irlandii, Europejski Szlak Dziedzictwa Przemysłowego, Hiszpańskie Towarzystwo Ochrony Dziedzictwa Górniczego i Geologicznego).

3. Kopalnie na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO - przegląd miejsc wpisanych w ostatnich latach i do wpisu aspirujących, szanse na wpis (w tym: jak przygotować dobry wniosek, co daje obecność na liście – teoria i praktyka, jakie jest podejście UNESCO do dziedzictwa górniczego?).

4. Finansowanie, organizacja i podstawy prawne funkcjonowania kopalń turystycznych (w tym: dostępne fundusze europejskie i krajowe, inicjatywy transgraniczne, tworzenie szlaków kulturowych jako przykład zespołowego działania, możliwości finansowania w sytuacjach kryzysowych).

5. Standardy badawcze i dokumentacyjne oraz metodyka prac w celu zachowania dziedzictwa górniczego, ze szczególnym uwzględnieniem digitalizacji.

6. Zabezpieczanie i ochrona konserwatorska wyrobisk górniczych pod kątem udostępnienia turystycznego.

7. Działania na rzecz zachowania górniczych procesów technologicznych w celu ich prezentacji– przykłady realizacji. 8. Badania archeologii industrialnej w kopalniach i tworzenie ekspozycji z pozyskanych artefaktów.

9. Narracja w kopalniach – jak zbudować dla turysty atrakcyjną a zarazem pełną autentyzmu i technicznej wiedzy opowieść o miejscu? (spacer z przewodnikiem czy indywidualny? Możliwości zastosowania multimediów i VR).

10. Masowa turystyka w kopalniach oraz związane z tym wyzwania i ograniczenia.

11. Nowe funkcje kopalń (kultura i rozrywka, sport i rekreacja, nauka i projekty badawcze, lecznictwo).

12. Kształtowanie otoczenia kopalń i ochrona krajobrazu przemysłowego (w tym najlepsze przykłady skansenów, wiosek górniczych i parków industrialnych na świecie). Podczas konferencji powrócimy też do idei sformułowania „Międzynarodowego Katalogu Dobrych Praktyk w tworzeniu i funkcjonowaniu muzeów górniczych i podziemnych górniczych tras turystycznych”. Ten ambitny wieloletni projekt stałby się wzornikiem dobrych rozwiązań zarówno dla obiektów istniejących, jak i tworzonych, zwłaszcza poza Europą. 


Planowany jest udział ok. 100-150 uczestników oraz wygłoszenie ok. 40 referatów. Przygotujemy prezentację posterową, na której będą mogli się pokazać wszyscy uczestnicy spotkania. Językiem konferencji będzie j. angielski, ale zapewnimy również tłumaczenia symultaniczne z innych języków. Tak jak poprzednio, planowane jest wydanie publikacji Coference Proceedings, zawierającej pełne wersje referatów, która będzie potem rozpowszechniana na całym świecie. Konferencja posiada również swoją stronę internetową www.icmum.pl. Serdecznie zapraszamy Państwa do uczestnictwa i współpracy we wszelkich formach, które zostały wymienione powyżej.

FOT. DARIUSZ KOŁAKOWSKI, KONFERENCJA 2018