O nas

Wystawy stałe

Rezerwat górniczy Saurau

Jedna z najpiękniejszych i najciekawszych komór, którą turyści zwiedzają już od 1877 roku. Komora zawdzięcza swą wyjątkową urodę wielkiej bryle soli zielonej, w której powstała, intrygującej przestrzeni ze śladami prac górniczych tworzącymi ciekawą fakturę ścian i usytuowaniu, dzięki któremu w efektowny sposób za pomocą krętych schodów łączy poziom II z III. Szczególną jej atrakcją jest nieregularna bryła z licznymi dobrze zachowanymi śladami ręcznej roboty górniczej. Komora, jak na prawdziwą piękność przystało, odsłania swe wdzięki stopniowo. Nazwa komory pochodzi od ówczesnego premiera i ministra spraw wewnętrznych Austrii – Franciszka von Saurau.

Pokaż więcej

Geologia złóż solnych Polski

Na wystawie prezentowana jest unikalna kolekcja okazów soli. Ulubionymi przez turystów eksponatami są skrystalizowane konewka i miotełka  pozostawione przez górników. Na ekspozycji oglądać można również słynne przejrzyste kryształy z grot kryształowych będące świadectwem niezwykle kreatywnych możliwości przyrody. Efektywnie prezentują się też delikatne choinki solne.

Pokaż więcej

Żupy Krakowskie – przedsiębiorstwo królewskie

Wystawa ukazuje dzieje przedsiębiorstwa Żup Krakowskich na przestrzeni wieków poprzez różne grupy osób z nim związanych: królów – właścicieli przedsiębiorstwa, żupników – zarządców żupy, bachmistrzów – sprawujących nadzór techniczny, geometrów, kopaczy oraz osób zajmujących się transportem soli. Żupy były najdłużej działającym i najbardziej dochodowym przedsiębiorstwem w dziejach Polski. Miejscem narodzin polskiej przedsiębiorczości i myśli technicznej. 

Pokaż więcej

Dawne urządzenia i sprzęt górniczy

Wystawa ukazuje narzędzia wykorzystywane przez górników w procesie wydobywania soli, w tym kilofy, młoty oraz kliny żelazne. Za ich pomocą górnicy oddzielali bloki solne o kształcie prostopadłościennej bryły od ścian kopalni. Te większe bloki były następnie dzielone na mniejsze części nazywane "bałwanami solnymi", które mogły ważyć, aż do 2000 kg. Do 1876 roku, bałwany solne stanowiły główny produkt wydobywany z Żup Krakowskich. Oprócz tego, pozyskiwano również mniejsze formy soli, takie jak partyki, fortale oraz kruchy foremne.

Pokaż więcej

Warzelnictwo solne i odwadnianie

Najstarsze ślady pozyskiwania soli na tym terenie pochodzą z okresu neolitu (3500 lat p.n.e). Stanowią je urządzenia solankowe ludności kultury lendzielskiej składające się z rowków, zbiorników, palenisk odkryte w Baryczu koło Wieliczki. Dzięki temu ważnemu odkryciu Wieliczka zaliczona została do najstarszych w Europie udokumentowanych miejsc produkujących sól.

Pokaż więcej

Urządzenia i sprzęt do transportu pionowego

Dominującym elementem tej wystawy jest dawna maszyna wyciągowa – kierat konny z XVIII wieku, tzw. saski. Składa się z trzech głównych części: wału pionowego z bębnem linowym, czterech bocznych ramion z zaczepami dla koni oraz urządzenia hamulcowego.

Pokaż więcej

Sacrum w dziedzictwie solnym

W komorze prezentowana jest wystawa opowiadająca o wielowiekowej tradycji urządzania kaplic w podziemiach wielickiej kopalni. Badania potwierdziły istnienie około 40 takich miejsc. 

Pokaż więcej

Sprzęt do transportu poziomego i pochylnianego

Przed wejściem do szerzyzny znajdują się dwie rzeźby wykute na początku XX wieku przez górnika-rzeźbiarza Józefa Markowskiego. Przedstawiają patronki górników – św. Barbarę i św. Kingę. 

Pokaż więcej

Dzieje miasta górniczego Wieliczki

Na wystawie przedstawione są dzieje Wieliczki od czasów schyłkowego paleolitu do czasów dzisiejszych. Centralne miejsce zajmuje ogromna makieta miasta Wieliczka w skali 1:100, wykonana z niezwykłą precyzją na podstawie map Marcina Germana z lat 1631-38. 

Pokaż więcej

Rezerwat górniczy Maria Teresa

To jedna z największa i jedna z najpiękniejszych komór w wielickiej Kopalni Soli. Stanowi rezerwat górniczy ukazujący sposoby urabiania złoża w kopalni wielickiej.

Pokaż więcej

Turystyka w kopalni wielickiej

Z lewej strony komory wyraziście wyodrębnia się ekspozycja poświęcona wybitnym osobistościom zwiedzającym wielickie podziemia już od XV w. Rozpoznawalne wizerunki ks. Stanisława Staszica, Johanna Wolfganga von Goethe, Fryderyka Chopina i ks. kardynała Karola Wojtyły – późniejszego papieża Jana Pawła II – wprowadzają do galerii osób, których wizyty w kopalni zostały potwierdzone w dokumentach, a od 1774 r. we wprowadzonych przez Austriaków księgach zwiedzających.

Pokaż więcej

Mechanizacja robót górniczych

Pierwsze próby użycia prochu do kruszenia bardzo twardych skał podjęto w 1743 roku, a jego regularne stosowanie podczas drążenia chodników wprowadzono w 1776 r. W latach siedemdziesiątych XIX w. także do urabiania soli zastosowano technikę strzelania. Pierwotnie kruszenie materiałem wybuchowym poprzedzało wykonanie kilofem, na obrysie przodka, szczelin (wrębów), a otwory strzałowe wykuwano dłutem i młotem.

Pokaż więcej

Kierat do transportu pionowego

Eksponowany w komorze kierat, tzw. polski, z poziomym wałem linowym, jest najstarszym i zarazem największym z posiadanych przez muzeum konnych maszyn transportowych. Urządzenia takie montowano nad szybami kopalń w Wieliczce i w Bochni już od połowy XV wieku. W siedemnastym stuleciu zaczęto instalować je także pod ziemią. Pracowały w żupach krakowskich do II połowy XIX wieku, stopniowo zastępowane przez wydajniejsze kieraty saskie i węgierskie.

Pokaż więcej

Maszyny do transportu pionowego i pochylnianego

Okazały kierat konny zwany węgierskim to ulepszona wersją kieratu saskiego. Maszyna mogła podnieść ładunek o masie ponad 2 ton z głębokości przekraczającej 300 m. Od 1861 roku kieraty konne zastępowane były przez urządzenia parowe a od 1913 roku – elektryczne.  

Pokaż więcej

Tradycje górnicze

W komorze można oglądać górnicze umundurowanie i broń paradną: szpady, szable i laski górnicze. Zaprezentowano tu także dawne elementy strojów i akcesoriów górniczych, np. kapelusze urzędników górniczych.

Pokaż więcej

Kaplica św. Jana Pawła II

W komorze znajduje się nowoczesna multimedialna kaplica pod wezwaniem św. Jana Pawła II. Za­sad­ni­czy wy­strój świątyni sta­no­wi­ą trzy rzeźby – bryły solne sprawiające wrażenie unoszenia się nad ziemią. Pierwsza z nich two­rzy mensę oł­ta­rzo­wą; druga jest ele­men­tem kom­po­zy­cji; trzecia ustawiona pionowo w kształ­cie bloku sol­ne­go składa się z czterech ruchomych części, które po roz­su­nię­ciu two­rzą świetlny krzy­ż.

Pokaż więcej

Lokomotywa elektryczna Siemens

Ze względów ekonomicznych transport konny zastępowano od 1925 r., zdecydowanie tańszymi w eksploatacji, lokomotywami akumulatorowymi. W 1931 r. poziom IV został wyposażony w trakcję elektryczną łączącą skrajnie położone szyby Kościuszko i Wilson, o długości 3994 m. Po drugiej wojnie światowej lokomotywy ciągnęły również składy osobowe, przewożąc górników od szybu Kingi do odległych, wschodnich rejonów kopalni.

Pokaż więcej

Komora im. Alfonsa Długosza

Sala koncertowo-widowiskowa, wyeksploatowana na przełomie wieków XIX i XX wieku w największej bryle soli zielonej rozpoznanej w wielickim złożu.

Pokaż więcej
X
pliki cookies

Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Istnieje możliwość wyłączenia cookies za pomocą ustawień przeglądarki.